بختک چیست و چطور از شر آن خلاص شویم

زمان مطالعه: 3 دقیقه

حتما بارها برای شما پیش آمده است که در خواب احساس خفگی کنید و تصور کنید چیز سنگینی روی بدن شماست، حتی کابوس ببینید و بخواهید فریاد بزنید اما انگار صدای شما به هیچ جایی نمی‌رسد، دست و پاهای شما فلج شده و هیچ حرکتی نمی‌توانید بکنید. این حالت که به بختک معروف است، یکی از ترسناک‌ترین احساس‌هایی است که در خواب ممکن است به سراغ هر یک از ما بیاید. با ویرامگ همراه باشید تا هرآنچه درباره بختک لازم است بدانید را به شما بگوییم.

 

هرآنچه باید درباره بختک بدانید

بختک چیست؟

بختک نوعی حالت خفگی و سنگینی است که گاهی با کابوس همراه است. وقتی فردی دچار بختک می‌شود، از خوابی به شدت می‌ترسد و می‌خواهد نسبت به آن واکنش نشان دهد اما نمی‌تواند زیرا از دهان او خارج نمی‌شود و حتی قادر نیست دست و پاهای خود را حرکت دهد. در پزشکی به این پدیده فلج خواب گفته می‌شود.

 

بختک از نگاه خرافه

همیشه حالت‌هایی که شاید موجب ترس افراد شود و یا دلیلی برای آن پیدا نکنند، با خرافه‌هایی همراه است. در مورد بختک هم همین مسئله صادق است. در قدیم اعتقاد داشتند که شب‌ها عجوزه‌ای زشت، بدن خود را ترک می‌کند و روی سینه قربانی می‌نشیند تا او را خفه کند.

این خرافه وقتی شدت می‌گیرد که گاهی در کابوس‌هایمان که دچار فلج خواب شده‌ایم، سایه‌هایی هیولا مانند هم می‌بینیم که بیشتر به وجود این عجوزه دامن می‌زند؛ اما باید بدانید که این‌ها همه تنها یک خواب هستند.

 

بختک از نگاه علمی

طی خواب مرحله‌ای به نام رم (REM) وجود دارد که در این مرحله بدن واقعا فلج می‌شود، فلجی که اتونیا رم نام دارد؛ اما اصلا جای هیچ نگرانی نیست زیرا این حالت کاملا طبیعی است و در این مرحله عضله‌های بزرگ فلج می‌شوند.

این فلج به این دلیل رخ می‌دهد که در طول خواب و رویا دیدن ممکن است بخواهیم نسبت به هر عملی واکنش حرکتی نشان دهیم اما اگر بدن به حالت فلج نرود، این واکنش‌های حرکتی می‌تواند برای خود فرد و اطرافیان مشکل ساز باشد زیرا هیچ کنترلی روی آن نیست.

حتی اتفاق نیافتادن این فلج باعث نوعی بیماری هم می‌شود. درواقع افرادی که اختلال خواب دارند ممکن است در فاز رم دچار اختلال شوند. بنابراین با بی حس نشدن عضلات، ممکن است در خواب رفتارهای خشونتی و عصبی از خود نشان دهند.

 

بختک به سراغ چه کسانی می‌آید؟

بختک به دلیل بسیاری ممکن است رخ دهد. معمولا در افرادی که مشکل زیر را دارند، فلج خواب بیشتر رخ می‌دهد:

• کمبود خواب
• عوامل ژنتیکی
• استرس و اضطراب زیاد
• برهم خوردن ساعت خواب بدن
• اختلال ذهنی
• اختلال دو قطبی
• حمله‌هایی که در خواب اتفاق می‌افتد مانند گرفتگی عضلات
• مصرف خودسرانه دارو
• مصرف‌کنندگان مواد مخدر
• و…

 

 

چطور از شر بختک خلاص شویم

بختک شاید برای هر کسی رخ دهد و نمی‌توانیم جلوی آن را هم بگیریم اما با روش‌هایی ساده می‌توانیم ترس را از خودمان دور کنیم و با این مشکل تا حدی مقابله کنیم. تعدادی از روش‌هایی که در این شرایط کارساز است را در ادامه توضیح می‌دهیم.

 

۱- آرام باشید

معمولا ما در خواب‌هایمان متوجه می‌شویم که در حال خواب دیدن هستیم. وقتی نسبت به مسئله فلج خواب شناخت کافی داشته باشید، می‌فهمید که این مسئله کاملا طبیعی است بنابراین در خواب به خود یادآوری کنید که این تنها یک حالت طبیعی است و کمتر تلاش کنید و سعی کنید که دست و پا نزنید. در عوض سعی کنید که نفس عمیق بکشید و آرام باشید.

 

۲- دستان خود را تکان دهید

به جای تلاش بیهوده برای فریاد زدن، اگر می‌توانید سعی کنید انگشتان خود را تکان دهید و دست خود را مشت کرده و باز کنید تا از خواب بیدار شوید.

 

۳- بعد از بیدار شدن از خواب

وقتی از خوابی که دچار بختک شده بودید بیدار شدید، روی صورت خود آب سرد بپاشید.

همچنین بعد از بیدار شدن، سریع دوباره به رخت خواب برنگردید، سعی کنید کمی آرام شوید بعد مجددا به رخت خواب برگردید زیرا استرس خود عامل مهمی در اتفاق افتادن بختک است.

 

 

آیا تا کنون دچار چنین حالتی در خواب شده‌اید؟ برای رهایی از بختک چه پیشنهادی دارید؟ نظرات و تجربیات خود را با ما در میان بگذارید.